ارجاع به این مقاله:
شهری، زهرا و منوری، نوح (۱۴۰۴). نگریستن به جامعه ایران از منظر حرفههای حصاری: مطالعه بازار کار صنعت فشن. ششمین همایش کنکاشهای مفهومی و نظری درباره جامعه ایران، انجمن جامعهشناسی ایران.
چکیده:
برخلاف روایتهای عامیانه مردمی و فولکلور سرمایهداری امروزی، ورود به هر حرفه و پیشهای از رهگذر تلاش فردی و انباشت سرمایههای اکتسابی به سادگی ممکن نیست. نقشآفرینی عوامل طبقاتی، سرمایههای موروثی، و قیود اقتصادی منجر به شکلگیری مشاغلی شده است که به حرفههای حصاری مشهور شدهاند؛ که از جمله میتوان به بازار کار صنعت فشن در ایران اشاره کرد. صنعت فشن امروز دیگر صرفاً به معنی تولید پوشاک نیست؛ بلکه به عنوان یکی از قدرتمندترین نمادپردازهای هویت فرهنگی، خلاقیت هنری، و نوآوری اقتصادی در جهان شناخته میشود. به همین تناسب، نه تنها این میدان در ایران عرصه رقابت نیروهای مختلف است، بلکه ورود به آن نیز با مرزگذاریهای مشخصی محدود میشود. این مقاله با هدف بررسی عمیقتر این صنعت، به تحلیل عوامل مؤثر در مسیر ورود به بازار کار فشن ایران و موفقیت در آن میپردازد. مفهوم سرمایه فرهنگی بوردیو در تمام اشکال آن در این زمینه قابل تحقیق است. از جمله میتوان به تناسب نظام آموزشی با چنین صنعتی و همچنین نقش سرمایههای فرهنگی خانوادگی اشاره کرد. همچنین مفهوم شبکه در جامعهشناسی اقتصادی در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است. اینها بحث دیگری را باز میکند که در این پژوهش نیز به آن پرداخته شده است؛ این که حرفههای حصاری میتوانند در بازتولید نابرابریها نقشآفرین باشند. از منظر درونی، چنین موقعیتی منجر به ضعف میدان و تهی شدن صنعت از خلاقیتها و نوآوریها میشود.
واژگان کلیدی: مد، طراحی لباس، اشتغال، سرمایه فرهنگی، شبکه اجتماعی