ارجاع به این مقاله:
تخشید، امیرهادی و منوری، نوح (۱۴۰۳). مطالعه جامعهشناختی مناسبات دیوانسالارانه در شهرستانهای پیرامونی ایران؛ مورد اداره آموزش و پرورش بندرِ جاسک. توسعه محلی (روستایی-شهری)، ۱۶(۲): ۳۴۵-۳۶۲
چکیده:
مسیر توسعه نیازمند توجه به مناطق پیرامونی و محدودنشدن توجهات به نواحی کلانشهری است. به این سبب شناخت و فهم مناسبات سازمانی و نظام دیوانسالارانۀ جاری در نواحی مختلف کشور اهمیت دارد. پژوهش حاضر به مطالعۀ وضعیت نظم سازمانی و اداری آموزش و پرورش در بندر جاسک بهعنوان نمونهای از مناطق پیرامونی و شهرهای کمجمعیت میپردازد تا ویژگیهای مناسبات دیوانسالارانه را در این منطقه نشان دهد.
روش گردآوری دادهها مشاهدۀ مشارکتی و سپس تکمیل دادهها با چند مصاحبۀ عمیق با مدیران و ذینفعان محلی، و شیوۀ تحلیل استفاده از نوع آرمانی دیوانسالاری وبر است.
یافتهها نشان میدهد در ادارۀ مورد مطالعه، بهواسطۀ ادراک آن بهعنوان منطقهای محروم، پذیرشی توأم با ضعف نسبت به ادارات یا افراد منتسب به مرکز وجود دارد. همچنین دیوانسالاری مملو از روابط شخصی و تحت تأثیر شدید روابط گروهی و محلی است. چنین وضعیتی، هم تأثیر منفی روی قاعدهمندیهای مورد انتظار در دیوانسالاری دارد و هم در مواردی مثل دریافت بودجه و کمکهای بینسازمانی براساس توان شخصی مدیران میتواند مثبت تلقی شود. در همۀ این موارد، نقشآفرینی گروههای خیریهای و جهادی قابلتوجه است.
بهلحاظ جایگاه اجتماعی مشاغل دولتی و اداری، یافتهها حاکی از آن است که با افزایش اختلاف درآمدی بین مشاغل دولتی و برخی مشاغل آزاد در منطقه، از مطلوبیت کارمندی کاسته شده است.
واژگان کلیدی: جاسک، دیوانسالاری، رفتار سازمانی، مناطق پیرامونی، شهرهای کمجمعیت